Tana Toraja

Toraja-land staat bekend om de uitgebreide en kostbare uitvaartrituelen. Vele waterbuffels (karbouwen) en varkens worden op deze festiviteiten ter ere van de overledenen geslacht. Soms zelfs met honderden tegelijk. Een uitvaart kan in zijn weelderigste vorm tot zeven dagen duren. Hoe rijker de overledene was, hoe uitgebreider de begrafenis. Het idee hierbij is dat een persoon ook in de luchthemel (puya) veel kan verwezenlijken, althans als die daar een hoge status kan verkrijgen. Alles wat hij in de eerste wereld (aardse wereld) heeft kan hij tijdens zijn begrafenis meekrijgen. Het is aan de nabestaanden om dit te doen door middel van de offers. Hieronder wordt de uitgebreidste vorm van de begrafenissen verwoord, gebeurd in meerdere fases, verspreid over de verschillende dagen. De meest beknopte vorm duurt één dag, met rijstoffers.
In een eerste fase, net na het overlijden, wordt het lijk gebalsemd en bewaard in het familiehuis (de tongkonan). Deze fase kan maanden tot een jaar duren. Men zal pas overgaan naar de volgende fase indien alle regels voldaan zijn en de omstandigheden perfect zijn. In deze fase is er de mogelijkheid om de overledene nog te bezoeken. De toraja-godsdienst gaat er namelijk van uit dat de geest zich nog steeds in het lichaam bevindt. Het is ook zo dat men een overledene niet naar puya mag laten gaan indien er nog vetes zijn, het is aan de persoon met wie de vete is om vergiffenis te bieden. Er wordt soms ook een beeld van de overledene gemaakt, een tau-tau. Dat beeld wordt telkens mee met het lijk gedragen tot aan het graf. Aan het graf wordt het beeld buiten opgesteld.
In een tweede fase beginnen de echte begrafenisdagen. Het lijk wordt dan voor de tonkonan gelegd. De genodigden voor de begrafenis kamperen dan in uit bamboe gemaakte kampeerplaatsen rond de tongkonan. Traditioneel gaat elke verhuis van het lijk gepaard met lachen en dansen. De overledene moet zijn laatste aardse dagen in volle plezier kunnen doorbrengen. Dit wordt de hele begrafenis volgehouden, de emotionele periode van het verlies van de persoon is intussen al weggedeemsterd.
In een volgende fase wordt het lijk verplaatst onder een rijstschuur. Dicht bij de tongkonan staan er meestal meerdere rijstschuren.
De daaropvolgende fase is de laatste fase dicht bij de tongkonan. Daarbij wordt de overledene van onder de rijstschuur in een hoge bamboe-toren gelegd. Dit gebeurd opnieuw met het nodige plezier en gedans, ook met de kist. Op deze dag worden de eerste buffels geofferd.
De daaropvolgende dag worden alle buffels en varkens geofferd die nog niet zijn geslacht. De offerdieren worden namelijk de hele periode door geslacht om de genodigden van eten te voorzien.
Op de finale begrafenisdag wordt het lijk dan eventueel na een kerkelijke viering naar het graf gedragen. Op deze dag verlaat de ziel het lichaam, en zal het met de gedane offer de weg nemen naar puya.
Er zijn verschillende graven gangbaar bij de toraja:
De bekendste zijn de grafgrotten. De kisten worden in groten, zowel natuurlijke als door mens gehouwen grotten geplaatst. De houwer doet er ongeveer een half jaar over om een nieuw graf te houwen.
In de grote steden, zoals Rantepao, is het onmogelijk om nog grafgrotten te vinden of te maken. Veel kisten worden dan in een grafgebouwtje geplaatst.
Een derde methode zijn de hangende graven. Hierbij wordt in een grote grot de kist op balken gelegd. Zo zweven de kisten hoog boven de grond. Nadeel hierbij is de vertering van de kisten. Na vele jaren vallen de stoffelijke overschotten en/of de kist zelf uit elkaar, op de grond.
Een vierde methode is het graf-in-boom. Deze methode wordt enkel toegepast bij het overlijden van baby's, die nog geen melktanden hebben. (Dat is jonger dan ongeveer 1 jaar.) Hierbij wordt een rechthoekige uitsparing gemaakt in de grafboom. Het lijkje wordt er rechtopstaand ingebracht. De opening in de boom wordt geografisch aan de andere kant van de boom gemaakt, ten opzicht van de richting waar de familie woont. De opening wordt afgedekt met geweven palmharen. Deze begrafenis duurt maar één dag..

 

Activiteiten

• (dag)tochten maken door de vallei, langs steile rotswanden, watervallen, door dorpjes en langs sawa's (rijstvelden), dit kan te voet en in combinatie met de becak (motor met zijspan)
• een soort van canyon wandeling maken door een rivier omgeven door steile wanden en dan zwemmen bij een waterval
• rotswanden beklimmen
• fietsen of met de becak door de vallei heen toeren.
• kookcursus volgen, u loopt samen met de eigenaar van de homestay naar de markt waar u verse ingrediënten
• in de hangmat liggen en geniet van een formidabel uitzicht over de rijstvelden en vulkaan de Merapi
• rijstplanten en paling vangen met de lokale mensen
• tot rust komen, zie het Indonesische plattelandsleven aan u voorbijtrekken
• bamboe(vlot)raften in het nabijgelegen Taram natuurpark

 

Accommodatie

De vallei heeft momenteel twee type accommodaties.
Echo Homestay met verschillende soorten cottages, heel mooie gelegen in een vernauwing tussen twee kloven en de Abdi Homestay van Pak Ikbal.
Echo Homestay heeft wat meer luxe en voorzieningen te bieden dan Abdi Homestay. Voor mensen die dit op prijs stellen is deze plaats aan te bevelen maar voor de beste beleving van Haraubeveln we toch Abdi Homestay aan.

Hoewel Abdi Homestay eevoudige maar leuke en nette huisjes heeft is de locatie onverslaanbaar. Stelt u zich voor, accommodatie verscholen, achter en links en rechts van u enorme hoge brede rotswanden met een klaterende waterval en voor u een prachtig uitzicht over de rijstvelden met op de horizon de contouren van een mooie gevormde vulkaan. Beter dan dat wordt het niet. Deze unieke plaats ontvang lovende kritieken vanwege de sfeer en de goede zorgen van Pak Ikbal en zijn vrouw  Noni. Eten is hier wat de pot schaft maar dit za zult u zeker niet erg vinden daar er ontzetetnd lekker en veel voor u wordt gekookt. Het eten is echt subliem en u kunt de dag afsluiten met's avonds rond een kampvuurmet met een koude bier Bintang en wellicht meezingen met de muziekale lokale gidsen die u begeleid met gitaar.
Voormalige gasten van Gids in Sulawesi en op het internet zijn lyrisch over Abdi Homestay en de Harau vallei en zien mede daarom werd de Harau vallei als het hoogtepunt gezien van hun rondreis op Sulawesi.